College Essen PLO: februari 2014

OPDRACHT affiche

In je schrift:

Opdracht Les 5 + uitleg typografie, wat is dat ? Dadaïsme en Marlene Dumas
Foto selfie en plastiekje met basisvormen
testen van het hoofd in combinatie met het woord of slogan
testen van de inkt, water en penseel
testen van je stempels
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

UITWERKING
Bedenk bij het verhaal/boek drie beelden die als illustratie passen
Elk beeld = in 1 kleur

1) Maken van de stempels, iedereen 2 letters in eigen ontworpen lettertype
2) basisvormen zoeken op de foto d.m.v. plastiekje en alcoholstift
3) testen van het hoofd in combinatie met de letters in de schrift
4) Potloodtekening van de basisvormen op A3 papier schetsmatig!
5) Gewassen inkt
6) details in inkt aanbrengen wanneer droog is
7) testen van de letters in schrift
8) drukken op de affiche.

Materiaal:

- Expressieve foto van jezelf afgedrukt (of doorsturen) op A4 zwart/wit. zoals onderstaande voorbeelden (zo groot mogelijk)
- Potlood+ gom+ lat
- Vod
- Spons (gewone)
- Breekmes
- Oost-Indische inkt
- Plakkaatverf
- Penselen
- Schuimschaaltje dat je al eens moest meenemen --------------------------------------------------------------------------------------------------------

Een affiche bestaat uit beeld en tekst.

TEKST

TYPOGRAFIE is de kunst van het vormgeven, zetten en drukken van tekst, zowel voor functionele als esthetische doeleinden. Typografie houdt zich bezig met tekstuele vormgeving, en wordt in de meeste gevallen toegepast om het doel en de inhoud van een tekst te ondersteunen. Een tekst moet bijvoorbeeld leesbaar zijn. Daarom worden teksten in boeken en kranten vaak uit een lettertype met schreef gezet, maar op het beeldscherm juist vaak met een schreefloos lettertype zoals Arial of Tahoma opgemaakt. Voor een reclame- of waarschuwingsbord is het van belang dat woorden opvallen door ze met felle kleuren te accentueren. In een lange tekst wordt gebruikgemaakt van vetgedrukte woorden om de aandacht te trekken en om hiërarchie aan te geven voor het lezen en wordt cursivering gebruikt om de lezer te attenderen tijdens het lezen.

Dadaisme zorgde voor een verandering in de grafische wereld en ook in de typografie.

DADAïSME WAT?

Dada of het dadaïsme is een korte maar hevige kunststroming.

De beweging bestond slechts kort en vertoonde een piek tussen 1916 en 1920(eerste wo 1914-1918). Verschillende kunstenaars vormden een groep om ideeën en meningen te uiten. Het woord

('Dada' heeft meerdere betekenissen. Achtereenvolgens betekent het in het Frans, Russisch en Duits zoveel als; stokpaardje, jaja en kindertaal. de naam 'Dada' geprikt uit het woordenboek en hebben het vervolgens zo gelaten.)

De dadaïsten, die de toenmalige beeldende kunst in Europa maar niets vonden, dreven de spot met de normen en waarden van die tijd. Zij gooiden de meningen die de mensen toen hadden over goede smaak in de kunst en literatuur in de prullenbak. readymades : alledaagse voorwerpen riepen ze uit tot kunst.

Zoals Marcel Duchamp een fietswiel op een barkruk monteerde en het tot een kunstvoorwerp verklaarde. Hiermee probeerde Duchamp aan te tonen, dat er geen regels en afspraken zijn over 'het kunstwerk' en hoe eruit moet zien, wat en óf het wat uit moet beelden en wat de normen en waarden zijn over de bewerking ervan!

De dadaïsten maakte dus antikunst, kunst om te choqueren. En dat deden ze door dingen te doen die in de vroegere kunst nooit gedaan waren, die tegen alle ideeën van schoonheid ingingen. Er werd door de kunstenaars veelvuldig geëxperimenteerd in diverse technieken. Gedichten, poezie, grafische ontwerpen affiches schilderkunst fotografie, .. ! Uiteraard werden de kunstwerken niet 'normaal' gevonden door het 'voor kunst geïnteresseerde volk', en vele Dada-kunstwerken werden afgewezen en geweigerd voor tentoonstellingen.

De dadaïsten hadden een grote invloed op latere kunststromingen van de twintigste eeuw groot geweest, vooral op de popart.

-------------------------------------------------------------------------------------------------

BEELD

Marlene Dumas
Zuid-Afrikaanse schilder, geboren in 1953 te Kaapstad (Kuilsrivier), Zuid-Afrika, woont en werkt in Amsterdam,

Tekeningen en aquarellen vormen een belangrijk deel van het werk van Marlene Dumas. Het zijn voornamelijk figuren en portretten die direct en trefzeker op het papier zijn neergezet.

De thema's: schoolklassen, zwangere vrouwen, kinderen, portretten, maar ook ras, geweld (denk aan haar geboortegrond), sexualiteit en tederheid.
Universeletaal die door de toeschouwer wordt herkend, voor de kunstenaar een blik in de spiegel. Dit alles vaak met een lichte ironische ondertoon afgewisseld met werk waar de emotionaliteit vanaf druipt.

Het werk van Dumas gaat vaak over de spanning tussen kijken en bekeken worden - en in feite over het probleem van interpretatie. Ze werkt veelvuldig naar bestaande afbeeldingen, van politiefoto's tot kunstreproducties, die ze verzamelt in een persoonlijk beeldarchief. In Het beeldmateriaal weerspiegelt de maatschappelijke codes die onze manier van kijken bepalen: codes die Dumas graag ondergraaft en waarvan ze de tegenstrijdigheden bloot wil leggen.: voor haar is er niet één essentie, niet één waarheid.

Black Drawings 1991-1992
111 tekeningen: inkt op papier, een stuk leisteen
totaal 230 x 292 cm

1991-92 Black Drawings
Marlene Dumas leverde met haar werk dikwijls een scherp commentaar op ingesleten rolpatronen en sociale verhoudingen. Zelf heeft zij tijdens haar jeugd in het door apartheid verdeelde Zuid-Afrika meegemaakt hoe mensen elkaar eerder als soort dan als persoon wilden zien. In haar werk spreekt zij zich uit over dergelijke vooroordelen.
De Black Drawings bestaan uit 111 afzonderlijke portretten. Het zijn tekeningen in Oostindische inkt van gezichten van allerlei heel verschillende zwarte mensen: mannen en vrouwen, oud en jong, ieder met eigen individuele trekken en een eigen emotionele uitstraling. Marlene Dumas gaat hiermee in op stereotiepe indelingen naar ras en huidskleur, die geen ruimte laten voor individuele waardering. Als geheel is het werk een reactie op foto's uit etnografische boeken, die niet de individuele mens, maar de ‘soort' in beeld moesten brengen.
Het stuk leisteen dat linksonder in het werk is aangebracht, zou voor dit clichébeeld kunnen staan: een ding dat alleen maar zwart is, zonder enige individuele trekken. Een opvallend element is ook de tekening rechtsboven, mogelijk een zelfportret van de kunstenaar. Afgebeeld is een jong en zo te zien blank meisje, met het haar in gladde staartjes gebonden. Ze houdt de hand als in een gebaar van afweer of schaamte voor het gezicht. Dumas heeft niet de illusie dat je met kunst misstanden kunt oplossen, maar het is typerend voor haar dat ze haar stem laat horen. Aan de orde stellen wat niet klopt en uitvinden waarom het niet klopt, dat is Dumas' intentie.

Barbie (With Pearl Necklace), 1997

Marlene Dumas is een schilderes die bekendstaat om haar afbeeldingen van menselijke figuren. Zij stelt vaak het beeld van de vrouw ter discussie. Als kunstenares die dikwijls vrouwelijke naakten schildert, is zij zich bewust van haar positie binnen de kunstgeschiedenis. In Barbie toont ze een geïdealiseerd vrouwelijk stereotype uit de massacultuur, de barbiepop. In Dumas' afbeelding klinkt echter kritiek door: haar Barbie is zielloos en leeg. Hiermee geeft Dumas uiting aan haar mening over die pop en het mogelijk negatieve rolmodel voor vrouwen. De dunne lagen en kleuraccenten verlenen het portret het spookachtige karakter van een verschijning of geest, wat de inhoudsloosheid van Barbie onderstreept. De afbeelding kan bovendien worden beschouwd als een portret van Barbies psyche. Dit portret toont dus zowel een 'ideale schoonheid' als haar karakterloosheid, waardoor het afwijkt van het traditionele portret dat de unieke persoonlijkheid van een model tracht weer te geven. De barbiepop bevestigt de leegheid en het valse idealisme van deze ‘icoon’ in de maatschappij

Naomie Campbell 1995 DUMAS